Thời gian vừa qua, tình trạng lạm dụng thuốc diệt cỏ khai hoang ngày càng phổ biến. Ở nhiều địa phương, để tiết kiệm thời gian và công làm cỏ, bà con nông dân đều sử dụng các loại thuốc trừ cỏ phun trên cánh đồng nhằm hạn chế mức thấp nhất sự cạnh tranh về dinh dưỡng cho cây.
Bà con cần tìm hiểu rõ đặc tính của thuốc diệt cỏ trước khi đi vào sử dụng. Thuốc diệt cỏ nhóm khai hoang là những loại thuốc có độc tính rất cao, nếu sử dụng không đúng cách dễ gây ra tình trạng ngộ độc cho sức khỏe con người và gây ô nhiễm đến môi trường sinh thái.
Người nông dân sử dụng thuốc diệt cỏ trên ruộng lúa.
Để đi vào phân tích tính chất của nhóm này, bà con cần đánh giá một cách khách quan dưới nhiều góc độ dựa trên những đặc điểm hiện có của nó. Những mặt tích cực, đối tượng của nó, nếu biết cách lựa chọn và sử dụng đúng thì sẽ đem đến hiệu quả như thế nào. Đồng thời, ta cũng nhìn nhận và chỉ ra những mặt xấu, tác hại khó lường của thuốc đến sản xuất và hệ sinh thái…
Ưu và nhược điểm của thuốc trừ cỏ khai hoang
Ưu điểm:
Thuốc trừ cỏ khai hoang có khả năng diệt hoàn toàn cỏ dại một cách nhanh chóng, giảm công lao động, giảm chi phí sản xuất. Việc diệt trừ nhanh và hiệu quả cỏ dại góp phần rất lớn cho công tác cày bừa, phục hồi đất sau thời gian cải tạo.
Nhược điểm:
Dù thuốc trừ cỏ khai hoang có nhiều ưu điểm hơn nữa cũng không thể phủ nhận độ độc hại của thuốc bảo vệ thực vật. Mức độ độc hại có thấp đến đâu nếu bà con không chuẩn bị đầy đủ kiến thức và khả năng tuân thủ đúng các bước phòng chống, bảo vệ theo nguyên tắc 4 đúng thì cũng giống như bà con tự đưa mình vào con đường nguy hiểm, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của người tiêu dùng. Trên thực tế, do thiếu hiểu biết nên ở nhiều nơi, người nông dân vẫn còn tình trạng sử dụng thuốc một cách tùy tiện, khả năng nhận thức của người dân về tác hại của thuốc còn chưa cao dẫn đến tình trạng sử dụng thuốc tràn lan gây ra những tác hại xấu đến con người và môi trường.
Nhóm thuốc diệt cỏ khai hoang cháy tiêu biểu
Tiêu biểu trong nhóm này là hoạt chất Paraquat, có độ tính độc cao.
Nhóm hóa học: Bipyridilium.
Thành phần hoạt chất: chứa Paraquat dichloride
Tính chất hóa học: về mặt kỹ thuật, thuốc ở dạng tinh thể, dễ tan trong nước, tan ít trong rượu, không tan trong nhiều dung môi hữu cơ. Có khả năng ăn mòn kim loại, tính phân hủy trong môi trường kiềm.
Độc tính của thuốc cỏ cháy: thuộc nhóm độc II.
– Nhóm thuốc trừ cỏ chứa hoạt chất Paraquat là thuốc trừ cỏ không chọn lọc, hậu nảy mầm.
– Có khả năng diệt cỏ cực nhanh: thuốc sau khi phun có khả năng hấp thụ nhanh chóng qua lá của cây cỏ, có tác động làm cỏ dại ngưng phát triển chỉ sau vài giờ và làm cỏ bị tiêu diệt hoàn toàn chỉ trong một vài ngày tiếp theo.
– Thuốc có tác động tiếp xúc: Sau khi phun thuốc, đặc điểm nổi bật chỉ diệt phần xanh của cỏ trên mặt đất, không làm ảnh hưởng đến rễ cỏ nên có thể bảo vệ đất trồng tránh hiện tượng bị xói mòn, có khả năng duy trì độ ẩm trên lớp đất bề mặt.
– Hiệu quả trừ cỏ cao, thích nghi với mọi điều kiện thời tiết: chống bị rửa trôi sau khoảng thời gian từ 30 phút đến 1 giờ sau khi phun.
– Không bị ảnh hưởng đến phần thân của cây ăn quả,… nhưng Paraquat lại có độ độc cao nên khuyến cáo bà con cần hết sức cẩn thận và tuân thủ các bước an toàn trong sử dụng.
Công dụng của thuốc chứa hoạt chất Paraquat:
Ưu điểm lớn nhất là có thể diệt trừ nhiều loại cỏ dại khác nhau trên nhiều đối tượng cây trồng như cà phê, cao su, đất trồng lạc, hoa màu…
Đoạn đường dọc hai bên quốc lộ 1A bị phun thuốc cỏ khiến cây cỏ chết cháy.
Loại thuốc diệt cỏ người dân hay dùng nhất
Thuốc diệt cỏ khai hoang NL-2,4D 600SL
Thuốc trừ cỏ hoạt chất 2,4D Dimethylamin được phát minh từ năm 1945, với các đặc tính ưu việt như diệt trừ rất tốt các nhóm cỏ cói lác và cỏ lá rộng, giá thành rẻ nên loại thuốc này được sử dụng rộng rãi làm thuốc trừ cỏ cho cây lúa, ngô, mía…ở rất nhiều nước trên thế giới từ nhiều năm trước. Hiện nay tại Việt Nam vẫn được người dân sử dụng rộng rãi, chủ yếu là dùng để trừ cỏ trên ruộng lúa sạ, ngoài ra loại thuốc này còn được sử dụng để trừ cỏ trên cô, mía, cao su…
Sản phẩm Ni-2,4D 600SL của công ty Cổ Phẩn Nicotex được đăng ký trừ cỏ dại trên ruộng lúa sạ, là loại thuốc trừ cỏ chọn lọc, nội hấp, hậu nảy mầm.
Thuốc diệt cỏ chủ yếu các loại cỏ lá rộng (hai lá mầm) và 1 số nhóm cỏ chác, lác (cỏ đồng tiền, nghê, xà bông, cỏ cháo, cỏ chác, năng, rau dừa, rau mương) xuất hiện trên ruộng lúa và nhiều cỏ lá rộng trên ruộng ngô, vườn cây ăn trái, đồn điền, đất hoang. Thuốc không hiệu quả với cỏ hòa bản như cỏ lồng vực, đuôi phụng, mần trầu, bông tua… tác dụng rộng nên còn được sử dụng để trừ cỏ trên nhiều đối tượng cây trồng khác như ngô, mía, cà phê, cao su…
Một số lưu ý khi sử dụng thuốc
– Tuyệt đối không được ăn uống, hút thuốc trong khi phun rải thuốc.
– Ruộng phun thuốc bắt buộc phải có biển cảnh báo cấm chăn thả gia súc, gia cầm vào khu vực ít nhất 7 ngày sau khi phun đối với nhóm glyphosat và 14 ngày đối với nhóm paraquat.
– Không chăn thả gia cầm, gia súc ở vùng phun thuốc trong phạm vi 7 ngày.
– Khi có hiện tượng ngộ độc thuốc cần phải đưa đi cấp cứu ngay để tìm ra phương án chữa trị.
Trên đây là một số lý do mà thuốc diệt cỏ cháy bị liệt vào danh sách cấm lưu hành bừa bãi. Khuyến cáo bà con khi sử dụng thuốc cần tuân theo sự chỉ dẫn và khuyến cáo của Chi cục Bảo vệ thực vật trên từng loại đất, loại cây trồng, mùa vụ, cấm sử dụng tràn lan tránh ảnh hưởng đến con người và hệ sinh thái.